• Skip to primary navigation
  • Skip to content
  • Skip to primary sidebar
  • Skip to footer

Swansea Museum

  • Cymraeg
    • English (English)
  • Email
  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Twitter
  • Hafan
  • Ymweld ag Amgueddfa Abertawe
    • Trefnwch eich ymweliad am ddim
    • Cychod a Llongau ar Ddangos
    • Canolfan Gasgliadau Amgueddfa Abertawe
    • Sied Dramiau
    • Cysylltu â Staff
    • Ffrindiau Amgueddfa Abertawe
  • Ein Casgliad
    • Eich Paentiadau
    • Arteffactau Eifftaidd
    • Trafnidiaeth
    • Gwrthrychau Morwrol
    • Darganfyddiadau o Abertawe a Chastell-nedd
    • Abertawe yn ystod y Rhyfel
    • Rhoi eitem i Amgueddfa Abertawe
  • Abertawe – Braslun o’i Hanes
    • Archaeoleg
    • Diwydiant
    • Y Môr
    • Trên y Mwmbwls
    • Hen dai a lleoedd
  • Digwyddiadau
    • Arddangosfeydd
    • Digwyddiadau
    • Arddangosfeydd y Gorffennol
  • Siop yr amgueddfa
  • Dysgu
    • Ymweliadau Ysgol
    • Allgymorth Cymunedol
  • Blog
You are here: Home / Ein Casgliad / Darganfyddiadau o Abertawe a Chastell-nedd / Potel Win

Potel Win

Wine Bottle
Potel Win

Cyn 1600, gwnaed poteli fel arfer o grochenwaith neu ledr ond erbyn canol y ganrif hon, roedd y botel win wydr gwyrdd tywyll/du newydd yn cael ei defnyddio’n gyffredinol. Roedd poteli gwydr cynnar yn fyrdew, yn llydan ac yn grwn ond oddeutu 1800, daethant yn dalach ac yn fwy onglog, yn debyg iawn i boteli modern.

Ar ôl tua 1650, ychwanegwyd seliau gwydr yn aml at boteli, yn dangos enw’r perchennog a dyddiad fel arfer. (Gwelir sêl ‘M. Yeo 1728′ ar y botel hon′). Ym 1615, am ei bod yn pryderu bod coedwigoedd yn cael eu dinistrio, roedd y Llywodraeth wedi gwahardd defnyddio pren fel tanwydd mewn ffwrneisi gwneud gwydr.

Felly sefydlwyd gweithfeydd gwydr ger cyflenwadau glo ac erbyn 1678, roedd un yn gweithredu yng nghanol Abertawe. Yma roedd harbwr da, glo rhad a digon o wymon (defnyddiwyd lludw gwymon yn y broses gwneud gwydr).

Sefydlwyd Gwaith Gwydr Abertawe y tu mewn i gastell gwag y dref. Cynhyrchwyd poteli gwin byrdew du ac erbyn 1696, roedd yn un o’r 37 o weithfeydd gwydr ar draws Cymru a Lloegr. Fe’i sefydlwyd gan Robert Wilmott o Gaerloyw a John Man o Abertawe.

Prydlesodd Wimlott le yn y castell gan Ddug Beaufort, am saith mlynedd o 1684. Ond mae’n rhaid bod y gwaith wedi dechrau’n gynharach oherwydd bod y geiriau ‘glass house’ yn ymddangos ar fraslun o’r castell gan Francis Place ym 1678.

Gwerthodd Wilmott y brydles i’w bartner ym 1686. Codwyd treth uchel iawn ar wneud gwydr ym 1695 ac er ei bod wedi para am ddwy flynedd, mae’n bosib ei bod wedi bod yn ddigon i gau gwaith gwydr John Man ym 1696.

 

Mae’r eitem hon yn yr Oriel Tsieini yn Amgueddfa Abertawe.

Primary Sidebar

Search

yn ôl ar y trywydd iawn

Mae’r Sied Dramiau bellach ar agor ar ddydd Mercher a dydd Sadwrn o 11am tan 4pm.

Mwy o wybodaeth

Blog

  • `The Record’
  • YMCA Jubilee Campaign Poster 1919
  • Board Game, to raise awareness of issues facing Young Carers
  • Dyddiadur Carcharor Rhyfel
  • Llun – Blitz Abertawe
Swansea – A Photographer’s Dream
Yn ‘Swansea - A Photographer’s Dream’, mae ffotograffau Colin Riddle o Abertawe yn y 1960au’n cynrychioli delweddau o oes sydd bellach wedi diflannu.

Prynwch eich copi

Tweets by swanseamuseum

Footer

Connect with Us

  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Twitter

City and County of Swansea

Return to top of page

Copyright © 2022 · Swansea Museum, City and County of Swansea

  • enEnglish (English)
  • cyCymraeg